Η αρθροπλαστική γόνατος είναι μία επέμβαση αντικατάστασης των αρθρικών επιφανειών του μηρού και της κνήμης στην άρθρωση του γόνατος με εμφύτευμα (πρόθεση).
Αποτελεί την πιο διαδεδομένη επέμβαση αντικατάστασης των φθαρμένων χόνδρινων επιφανειών στο γόνατο, μαζί με την αρθροπλαστική του ισχίου και μετά του ώμου.
Παγκοσμίως κάθε χρόνο διενεργούνται εκατοντάδες χιλιάδες χειρουργικές επεμβάσεις ολικής αρθροπλαστικής γονάτου και στις μέρες μας θεωρείται μία επέμβαση ρουτίνας για έναν έμπειρο Ορθοπαιδικό Χειρουργό με ειδίκευση στα γόνατα.
Ποιος χρειάζεται επέμβαση αρθροπλαστικής στο γόνατο;
Σε περιπτώσεις προχωρημένης οστεοαρθρίτιδας και επί αποτυχίας άλλων συντηρητικών μέσων όπως οι ενδαρθρικές εγχύσεις υαλουρονικού οξέος, οι βιολογικές θεραπείες και οι φυσικοθεραπείες, ο Ορθοπαιδικός θα προτείνει στον ασθενή την επέμβαση αντικατάστασης της άρθρωσης με εμφυτεύματα.
Σε αρθρίτιδα τελικού σταδίου ο ασθενής βιώνει έντονο και συνεχή πόνο κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας με αποτέλεσμα να επηρεάζεται σημαντική η ποιότητα της ζωής του και να δυσχεραίνεται η καθημερινότητα του. Αναφερόμαστε σε συνανθρώπους μας μεγαλύτερης ηλικίας, που νιώθουν καθηλωμένοι λόγω πόνου και δυσλειτουργίας του γόνατός τους.
Από τι αποτελείται το εμφύτευμα – πρόθεση της αρθροπλαστικής;
Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές προθέσεις διαθέσιμες για τους ασθενείς που θα κάνουν την επέμβαση αρθροπλαστικής στο γόνατο, ανάλογα με τις προτιμήσεις του Ορθοπαιδικού και το προφίλ του ασθενούς. Όλες αποτελούνται από ένα μεταλλικό μέρος που μπαίνει στο κάτω μέρος του μηριαίου και στο άνω μέρος της κνήμης αντικαθιστώντας τον φθαρμένο χόνδρο του γόνατος, καθώς και ένα πλαστικό τμήμα που παρεμβάλλεται (πολυαιθυλένιο) μεταξύ τους.
Στις περισσότερες προθέσεις χρησιμοποιείται ορθοπεδικό τσιμέντο για τη σταθεροποίηση των μεταλλικών τμημάτων πάνω στο οστό.
Τα εμφυτεύματα είναι σχεδιασμένα για να αντέχουν μεγάλα φορτία χωρίς να φθείρονται, ενώ ο μέσος όρος ζωής των υλικών χωρίς να χρειαστεί αντικατάσταση τους ξεπερνάει πλέον τα 20 έτη κατά μέσο όρο.
Επέμβαση – Διαδικασία - Εφαρμογή fast track
Η επέμβαση γίνεται είτε με ολική είτε με ραχιαία αναισθησία όπου ο ασθενής είναι ξύπνιος και σε ελαφρά καταστολή κατά τη διάρκεια του χειρουργείου. Ο τύπος της αναισθησίας είναι αντικείμενο συζήτησης μεταξύ Χειρουργού, Αναισθησιολόγου και ασθενούς και επιλέγεται κατά περίπτωση.
Ο μέσος χρόνος της επέμβασης είναι περίπου 1 ½ ώρα και ο ασθενής θα χρειαστεί να παραμείνει για μία ή δύο ημέρες στο νοσοκομείο. Με την εφαρμογή σύγχρονων πρωτόκολλων αποκατάστασης fast track ο μετεγχειρητικός πόνος ελέγχεται απόλυτα και η κινητοποίηση του ασθενούς είναι ταχεία και αυθημερόν. Οι ασθενείς μπορούν να βαδίσουν με τη χρήση ενός βοηθήματος (πατερίτσα ή «Π») λίγες ώρες μετά την επέμβαση το οποίο και χρησιμοποιούν για λίγες ημέρες μετά το χειρουργείο στο σπίτι τους κατά την αποκατάσταση. Στη συνέχεια η βάδιση γίνεται αυτόνομη χωρίς βοήθημα.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της επέμβασης;
Οι ασθενείς μετα την αρθροπλαστική γόνατος μετεγχειρητικά έχουν πολλά οφέλη:
- Εξάλειψη η σημαντική μείωση του πόνου λόγω αρθρίτιδας στο γόνατο
- Επαναφορά στις καθημερινές τους εργασίες
- Ήπια αθλητική δραστηριότητα
- Βελτίωση στη δύναμη του ποδιού
- Σταθερότητα κατά τη βάδιση και αποφυγή μελλοντικών τραυματισμών λόγω πόνου και αστάθειας
Ανάρρωση και αποκατάσταση
Μετά το χειρουργείο, ο ασθενής εξέρχεται εντός 1-2 ημερών από το νοσοκομείο με οδηγίες για τις πρώτες ημέρες στο σπίτι του σε σχέση με το τι επιτρέπεται να κάνει και τι να αποφύγει. Οι σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές που χρησιμοποιούμε για την αρθροπλαστική γόνατος δημιουργούν μικρότερους τραυματισμούς στους ιστούς και έτσι ο πόνος είναι σημαντικά μειωμένος. Απλά παυσίπονα και ήπια αντιφλεγμονώδη δίνονται στον ασθενή σαν αγωγή και συνήθως είναι αρκετά.
Οι εξειδικευμένοι φυσικοθεραπευτές θα αναλάβουν να δώσουν τις απαραίτητες οδηγίες σχετικά με την κινητοποίηση τους ασθενούς, καθώς και κάποιες απλές ασκήσεις που θα χρειαστεί να κάνει σπίτι του σαν πρωτόκολλο κινησιοθεραπείας.
Η επιστροφή στην εργασία επιτρέπεται εντός 4-6 εβδομάδων από την επέμβαση της αρθροπλαστικής στην περιοχή του γονάτου εκτός από περιπτώσεις βαριάς χειρωνακτικής εργασίας που απαιτείται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Αθλητική δραστηριότητα όπως κολύμβηση, ποδηλασία, Pilates και ήπια γυμναστική επιτρέπεται μετά από 2-3 μήνες.
Τι είναι η μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος
Η ολική αρθροπλαστική γόνατος αναφέρεται στην αντικατάσταση συνολικά των φθαρμένων χόνδρινων επιφανειών της άρθρωσης. Η μονοδιαμερισματική αναφέρεται στην αντικατάσταση της φθοράς μόνο του έσω διαμερίσματος δηλαδή του σημείου από όπου ξεκινάει η αρθρίτιδα στους περισσότερους ανθρώπους.
Είναι επέμβαση που εμφανίζει πλεονεκτήματα αλλά και περιορισμούς στην εφαρμογή της.
Τα πλεονεκτήματα είναι:
- Μικρότερη τομή και μικρότερος χρόνος αποκατάστασης
- Πιθανώς καλύτερο εύρος κίνησης από την ολική αρθροπλαστική
- Μικρότερος κίνδυνος επιπλοκών
Οι αντενδείξεις της μονοδιαμερισματικής είναι:
- Ασθενείς με αρθρίτιδα σε περισσότερα του ενός διαμερίσματα (η πλειοψηφία των ασθενών που χρειάζονται αρθροπλαστική)
- Φλεγμονώδεις αρθροπάθειες
- Συνυπάρχουσα συνδεσμική αστάθεια
- Παχύσαρκοι και ηλικιωμένοι ασθενείς
Πόσο κοστίζει η επέμβαση;
Το κόστος της επέμβασης για την αρθροπλαστική γόνατος (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ) προσπαθούμε να είναι πλήρως ανεκτό για τους συνανθρώπους μας αντιλαμβανόμενοι τις ιδιαίτερες οικονομικές συνθήκες της εποχής μας.
Ποιες είναι οι νεότερες τεχνικές
Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια η πρόοδος της τεχνολογίας έχει βρει σημαντική εφαρμογή στην Ορθοπαιδική και σε επεμβάσεις όπως η αντικατάσταση των φθαρμένων χόνδρινων επιφανειών του γόνατος. Έτσι σήμερα υπάρχει η επιλογή με μία απλή αξονική προεγχειρητικά να σχεδιάσουμε ακριβώς τους οδηγούς πάνω στους οποίους θα στηριχθεί η επέμβαση (customized knee) και η τελική τοποθέτηση των υλικών να γίνει με απόλυτη ακρίβεια και εντελώς εξατομικευμένα.
Επίσης υπάρχει η δυνατότητα διεγχειρητικού πλοηγού (navigation system) καθώς και η χρήση ρομποτικού συστήματος που μας δίνει εικόνα κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και τις απαραίτητες πληροφορίες για να τοποθετηθούν τα υλικά με την ακρίβεια χιλιοστού.
Τα σύγχρονα αυτά συστήματα:
- Αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας της επέμβασης
- Μας βοηθούν στην ακριβέστερη τοποθέτηση των υλικών κατά τη διάρκεια του χειρουργείου
- Στηρίζονται στην εξατομικευμένη χειρουργική ανάλογα με την ιδιαίτερη ανατομία του κάθε ασθενούς
- Βελτιώνουν τη μακροβιότητα των εμφυτευμάτων
- Αυξάνουν την ικανοποίηση των ασθενών.
Τα σύγχρονα συστήματα δε θα πρέπει να ξεχνάμε πως είναι βοηθητικά σε ένα χειρουργείο αρθροπλαστικής γόνατος και δεν υποκαθιστούν την απαραίτητη και απαιτούμενη εμπειρία του Ορθοπαιδικού χειρουργού που είναι το βασικό στοιχείο μίας επιτυχημένης επέμβασης.
Επικοινωνήστε ΕΔΩ με τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό Παναγιώτη Παπαδόπουλο για περισσότερες πληροφορίες.