Οι πλάγιοι σύνδεσμοι του γόνατος είναι δύο, ο έσω και ο έξω πλάγιος αντίστοιχα προς την εσωτερική και εξωτερική πλευρά του γόνατος. Μαζί με τον πρόσθιο και τον οπίσθιο χιαστό αποτελούν τους τέσσερις βασικούς συνδέσμους του γόνατος. Προσφέρουν κυρίως σταθερότητα στο γόνατο κατά το πλάγιο επίπεδο ενώ υφίστανται κάκωση και ρήξη των ινών τους όταν ασκηθεί μία εξωτερική πλάγια δύναμη είτε έσω είτε στην εξωτερική πλευρά του γόνατος. Συχνά συνυπάρχουν και άλλες συνδεσμικές κακώσεις στο γόνατο κατά τον τραυματισμό τους είτε ακόμα και ρήξη μηνίσκου.

Ο έσω πλάγιος (Medial Collateral ligament – MCL) ξεκινάει από την εσωτερική πλευρά του έσω μηριαίου κονδύλου και καταλήγει στην έσω άνω επιφάνεια της κνήμης. Ο έξω πλάγιος (Lateral Collateral Ligament – LCL) ξεκινάει από την εξωτερική πλευρά του έξω μηριαίου κονδύλου και καταλήγει στην κεφαλή της περόνης.

Συμπτώματα και διάγνωση της ρήξης των έσω και έξω πλαγίων συνδέσμων του γόνατος

Το κλασσικότερο σύμπτωμα είναι ο πόνος και η τοπική ευαισθησία κατά την ψηλάφηση της πάσχουσας περιοχής. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει κάποια τεστ που αναπαριστούν το μηχανισμό κάκωσης και ασκούν δύναμη – stress βλαισότητας ή ραιβότητας ανάλογα με τον εξεταζόμενο σύνδεσμο.

(Έλεγχος κάκωσης του έσω πλαγίου συνδέσμου) 

Επικουρικά μπορεί να ζητηθεί μαγνητική τομογραφία και ακτινογραφίες γόνατος, ενώ συμπληρωματικά μπορεί να γίνει και υπέρηχος μυοσκελετικού για τη λεπτομερέστερη διερεύνηση της βλάβης. Ανάλογα με τη βαρύτητα και το μηχανισμό η κάκωση μπορεί να είναι από μία απλή διάταση εως και πλήρης ρήξη των πλαγίων συνδέσμων.

Θεραπεία και αποκατάσταση

Η πλειοψηφία των κακώσεων που διαγνώστηκαν ως ρήξη στους έσω και έξω πλαγίους συνδέσμους στο γόνατο αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Σε οξύς τραυματισμούς εφαρμόζεται παγοθεραπεία και αντιφλεγμονώδη αγωγή για τον περιορισμό του άλγους και του τοπικού οιδήματος. Επιπροσθέτως θα χρησιμοποιηθεί ένας ειδικός μηροκνημικός νάρθηκας γόνατος με γωνιόμετρο που θα επιτρέπει στον ασθενή να περπατάει επιτρέποντας παράλληλα την επούλωση του συνδέσμου.

Ποιος είναι ο χρόνος αποκατάστασης

Η επούλωση εξαρτάται από το βαθμό της βλάβης και συνήθως χρειάζεται από 3 εως 6 εβδομάδες. Σημαντική είναι η συμβολή ενός εξατομικευμένου προγράμματος φυσικοθεραπείας που στοχεύει:

• Στην ενδυνάμωση του τετρακεφάλου
• Ενδυνάμωση οπισθίων μηριαίων
• Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας
• Εφαρμογή τοπικής αναλγητικής αγωγής

Είναι σημαντική η σωστή αποκατάσταση της ρήξης του έσω και έξω πλαγίου συνδέσμου καθώς και η αρχική αντιμετώπιση τυχόν άλλων συνδεσμικών βλαβών. Η λανθασμένη αποθεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια αστάθεια (ligament laxity) του γόνατος που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.

Στόχος της χειρουργικής αποκατάστασης είναι η σταθεροποίηση του γόνατος και η αποφυγή δευτερογενών βλαβών όπως η ρήξη μηνίσκου και η ανάπτυξη οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων λόγω καταπόνησης των χόνδρινων επιφανειών του μηρού και της κνήμης.