Μάθε τι είναι η συμφυτική θυλακίτιδα ή αλλιώς παγωμένος ώμος, την αντιμετώπιση με ή χωρίς χειρουργείο και τις αιτίες που προκαλούν αυτή τη πάθηση.
O «παγωμένος ώμος» ή αλλιώς «συμφυτική θυλακίτιδα – frozen shoulder» είναι μία καλοήθης πάθηση της ωμικής ζώνης κατά την οποία ο αρθρικός θύλακος χάνει την ελαστικότητα της και η άρθρωση γίνεται αρκετά δύσκαμπτη με αποτέλεσμα να βιώνει ο ασθενής σημαντικό πόνο τόσο κατά την κίνηση όσο και σε κατάσταση ηρεμίας. Τα συμπτώματα ποικίλλουν ως προς την κλινική τους εκδήλωση και μπορεί να είναι από μία ήπια ενόχληση κατά την κίνηση σε τελικές θέσεις του ώμου εώς και μία σημαντική δυσκαμψία συνοδευόμενη από έντονο άλγος.
Ποια είναι τα αίτια του παγωμένου ώμου;
Η ακριβής αιτιολογία της πάθησης δεν είναι πλήρως γνωστή. Συχνότερα προσβάλει γυναίκες μεταξύ 40 και 60 ετών, ενώ ξέρουμε ότι πιθανώς συσχετίζεται και με ορισμένους προδιαθεσικούς παράγοντες που είναι:
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Θυρεοειδοπάθεια
- Ιστορικό τραύματος
- Τενοντοπάθειες ώμου (δικεφάλου, ασβεστοποιός, υπερακανθίου)
- Μακρά περίοδος ακινητοποίησης, π.χ μετατραυματική ή μετεγχειρητική
«Παγωμένος Ώμος» – Στάδια
Η πάθηση χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία ενός άκαμπτου και σφιχτού αρθρικού θυλάκου. Λωρίδες συνδετικού ιστού γίνονται περισσότερο παχιές αναπτύσσοντας συμφύσεις γύρω από το χώρο που κινούνται τα οστά και οι τένοντες του ώμου. Κλινικά ο ασθενής εμφανίζει έντονο πόνο και δυσκαμψία.
Ο παγωμένος ώμος διαμορφώνεται σταδιακά σε τρία στάδια που μπορεί να διαρκέσουν από λίγους μήνες εώς και 3-4 χρόνια.
Πρώτο στάδιο
Στο αρχικό αυτό στάδιο αναπτύσσεται η αρχική φλεγμονή του αρθρικού θυλάκου και ο ασθενής βιώνει κατά περιόδους έντονο πόνο ενώ προοδευτικά η άρθρωση χάνει την ελαστικότητα της και η κίνηση περιορίζεται.
Δεύτερο Στάδιο
Εδώ σταδιακά ο πόνος αρχίζει να βελτιώνεται αλλά η δυσκαμψία παραμένει. Η φάση αυτή μπορεί να έχει διάρκεια αρκετών μηνών.
Τρίτο στάδιο
Είναι το τελικό στάδιο της νόσου όπου η κίνηση αρχίζει να βελτιώνεται και ο ασθενής ξεκινάει να επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες χωρίς να υπάρχουν έντονα ενοχλήματα.
Κλινική εξέταση ασθενούς με παγωμένο ώμο – συμφυτική θυλακίτιδα
Όπως αναφέρθηκε η εικόνα του πάσχοντος και τα συμπτώματα που βιώνει μπορεί να είναι από πολύ έντονο άλγος με σημαντική δυσκαμψία του ώμου εώς και ήπια ενόχληση με περιορισμό της κίνησης σε τελικές θέσεις.
Ο εξειδικευμένος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Ώμου θα λάβει το πλήρες ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και θα ενημερωθεί για τυχόν συνοδές παθήσεις ή προηγούμενους τραυματισμούς. Θα ακολουθήσει η κλινική εξέταση του ώμου τόσο σε ότι αφορά την παθητική κίνηση (ο Ιατρός κινεί τον ώμο του ασθενούς) όσο και την ενεργητική κίνηση (ο ασθενής κινεί μόνος του τον ώμο του) σε όλες τις θέσεις κάμψης-έκτασης και στροφών. Ο διαχωρισμός του δυναμικού παθητικής και ενεργητικής κίνησης είναι βασικός για να τεθεί η διάγνωση της συμφυτικής θυλακίτιδας.
Επικουρικά θα ζητηθούν και οι παρακάτω εξετάσεις:
- Ακτινογραφία ώμου για την εκτίμηση της κατάστασης του χόνδρου των οστών και τυχόν συνυπάρχουσας αρθρίτιδας ή προηγούμενου τραύματος.
- Μαγνητική Τομογραφία ώμου για τον έλεγχο τενόντων, συνδέσμων και μαλακών μορίων και αναγνώριση και άλλων βλαβών στην περιοχή της ωμικής ζώνης.
Πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος του Δυναμικού Υπερήχου του ώμου που εκτελούμε στο Ιατρείο όπου και βλέπουμε σε πραγματικό χρόνο δυναμικά και όχι στατικά πώς γίνεται η κίνηση οστών τενόντων και συνδέσμων.
Θεραπεία και αντιμετώπιση
Συντηρητική Αντιμετώπιση
Ο σκοπός της θεραπευτικής προσέγγισης στον παγωμένο ώμο είναι ο έλεγχος του πόνου και η ανάκτηση του εύρους κίνησης. Η παυσίπονη αγωγή θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως στοχευμένη καθώς αν δε μπορέσει να ελέγξει ο ασθενής τον πόνο θα έχει την τάση να μην κινεί τον ώμο του και να χειροτερεύει τη δυσκαμψία που αναπτύσσεται σταδιακά.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη
Τα δίνουμε ως αρχική θεραπεία για τον έλεγχο της φλεγμονής που δημιουργείται στον αρθρικό θύλακο.
- Στεροειδή αντιφλεγμονώδη
Πρόκειται για σκευάσματα κορτικοστεροειδών που δίνονται για σύντομο διάστημα για τον περαιτέρω έλεγχο της φλεγμονής σε περίπτωση πιο έντονης συμπτωματολογίας.
- Ισχυρά παυσίπονα
Με βάση την παρακεταμόλη (depon, lonarid, lonalgal) για τον έλεγχο του πόνου.
- Ενδαρθρικές εγχύσεις
Χρησιμοποιούνται στοχευμένα και με υπερηχολογική καθοδήγηση σκευάσματα κορτικοστεροειδών (τριαμκινολόνη) και άλλων αντιφλεγμονωδών παραγόντων τα οποία εγχύονται στην άρθρωση και στον υπακρωμιακό χώρο με στόχο την καταστολή της έντονης φλεγμονής.
- Φυσικοθεραπείες
Με αναλγητικά μέσα για τη μείωση του πόνου και εντατική κινησιοθεραπεία για την ανάκτηση του εύρους κίνησης.
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα της συμφυτικής θυλακίτιδας είναι αρκετά έντονα όχι τόσο σε ότι αφορά τον πόνο ο οποίος τις περισσότερες φορές ελέγχεται επαρκώς με την κατάλληλη αγωγή αλλά σε ότι έχει να κάνει με τη δυσκαμψία που αναπτύσσει ο ώμος, χάνοντας ένα σημαντικό μέρος του εύρους κίνησης.
Δυστυχώς δε θα μπορέσουν όλοι οι ασθενείς να επαναφέρουν την κίνηση του ώμου στην πρότερη κατάσταση και θα χάσουν ένα σημαντικό μέρος της καθημερινής τους κίνησης και της λειτουργικότητας τους.
Σε αυτούς τους ασθενείς μονόδρομος είναι η χειρουργική αποκατάσταση με μεθόδους ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, δηλαδή με αρθροσκόπηση ώμου όπου και θα γίνει λύση των συμφύσεων και αποκατάσταση τυχόν συνοδών βλαβών σε τένοντες και συνδέσμους στον ίδιο χρόνο.
H μετεγχειρητική αποκατάσταση περιλαμβάνει κινησιοθεραπεία και συγκεκριμένο πρωτόκολλο ασκήσεων για την επαναφορά της πλήρους κινητικότητας του ώμου χωρίς πόνο. Δε χρειάζεται ακινητοποίηση του χεριού με νάρθηκα και ο ασθενής ενθαρρύνεται να χρησιμοποιεί τον ώμο για τις καθημερινές του δραστηριότητες άμεσα.