Τενοντοελυτρίτιδα: Συμπτώματα – Αντιμετώπιση

Η τενοντοελυτρίτιδα αποτελεί μια φλεγμονή που εντοπίζεται τόσο στον τένοντα όσο και στο προστατευτικό έλυτρο που τον περιβάλλει, δηλαδή τη δομή μέσα στην οποία ο τένοντας ολισθαίνει κατά την κίνηση.

Αυτή η φλεγμονή δημιουργεί τριβή, πόνο και περιορισμό της κίνησης, συχνά σε δάκτυλα, καρπό ή αστράγαλο.

Πρόκειται για μια συχνή αιτία πόνου, ιδιαίτερα σε άτομα που κάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις στην εργασία ή τον αθλητισμό. 

Αν και συχνά συγχέεται με την τενοντίτιδα, η τενοντοελυτρίτιδα είναι διαφορετική, καθώς αφορά και τους δύο ιστούς – τένοντα και έλυτρο.

Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση μπορούν να προλάβουν τη χρόνια φθορά και να επαναφέρουν τη φυσιολογική λειτουργία της περιοχής. 

Τι είναι η τενοντοελυτρίτιδα και ποιες μορφές εμφανίζει

Η τενοντοελυτρίτιδα είναι μια φλεγμονή που αφορά τον τένοντα και το έλυτρο μέσα στο οποίο αυτός κινείται. 

Το έλυτρο είναι μια προστατευτική θήκη που επιτρέπει στον τένοντα να ολισθαίνει ομαλά κατά την κίνηση. 

Όταν φλεγμαίνει, δημιουργείται τριβή, οίδημα και πόνος, που επιδεινώνονται με τη χρήση της περιοχής.

Πώς προκαλείται η φλεγμονή

Η τενοντοελυτρίτιδα εμφανίζεται κυρίως από:

  • Επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ. πληκτρολόγηση, χειρωνακτικές εργασίες).
  • Κακή εργονομία ή στάση.
  • Τραυματισμό ή απότομη φόρτιση της άρθρωσης.
  • Φλεγμονώδεις παθήσεις (όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα).

Πώς διαφέρει από άλλες παθήσεις του τένοντα

Σε αντίθεση με την απλή τενοντίτιδα που αφορά μόνο τον τένοντα, η τενοντοελυτρίτιδα περιλαμβάνει και το έλυτρο. 

Αυτό την κάνει συχνά πιο επώδυνη και περιοριστική στην κίνηση, ειδικά όταν υπάρχει εκτίναξη ή μπλοκάρισμα — φαινόμενα που δε συναντώνται σε απλή τενοντίτιδα.

Συχνότερες μορφές τενοντοελυτρίτιδας

1. Τενοντοελυτρίτιδα De Quervain

tenontoelitritida de quervain

Προσβάλλει τους τένοντες στη βάση του αντίχειρα. 

Προκαλεί πόνο στην έξω πλευρά του καρπού, ιδιαίτερα όταν κλείνουμε το χέρι σε γροθιά ή μετακινούμε τον αντίχειρα. 

Είναι συχνή σε νέες μητέρες, άτομα που χρησιμοποιούν έντονα το κινητό ή εργάζονται σε γραφείο.

2. Τενοντοελυτρίτιδα καμπτήρων δακτύλων (εκτινασσόμενος δάκτυλος)

Ονομάζεται και εκτινασσόμενος δάκτυλος -ή πιο επιστημονικά: δάκτυλος δίκην σκανδάλης. 

Εμφανίζεται όταν το δάκτυλο “κολλάει” σε κάμψη και μετά τινάζεται απότομα σε έκταση. 

Οφείλεται σε φλεγμονή που εμποδίζει την ομαλή κίνηση του τένοντα μέσα στο έλυτρο.

3. Τενοντοελυτρίτιδα στον καρπό ή στον αστράγαλο

Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε περιοχή υπάρχει τένοντας και έλυτρο. 

Σε αθλητές ή άτομα με πολύ περπάτημα ή ορθοστασία, είναι συχνή στον αστράγαλο, με πόνο και πρήξιμο στην ποδοκνημική.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Η τενοντοελυτρίτιδα εμφανίζεται συνήθως με σταδιακά αυξανόμενα συμπτώματα, που επιδεινώνονται με την κίνηση ή τη χρήση της επηρεασμένης περιοχής. 

Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η ενόχληση μπορεί να γίνει περιοριστική στην καθημερινότητα.

1. Πόνος κατά την κίνηση

Ο πόνος είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα, εντοπίζεται κατά μήκος του τένοντα και αυξάνεται με συγκεκριμένες κινήσεις, όπως κράτημα, σύλληψη ή στροφή αντικειμένων.

2. Οίδημα, θερμότητα, δυσκαμψία

Η φλεγμονή προκαλεί συχνά τοπικό πρήξιμο, ελαφριά αύξηση της θερμοκρασίας και ακαμψία στην άρθρωση, ειδικά το πρωί ή μετά από ακινησία.

3. Εκτίναξη ή μπλοκάρισμα δακτύλου

Σε περιπτώσεις όπως ο εκτινασσόμενος δάκτυλος, το δάκτυλο μπορεί να κολλάει σε κάμψη και να «τινάζεται» απότομα όταν προσπαθείς να το ανοίξεις – ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα τενοντοελυτρίτιδας των καμπτήρων.

4. Δυσκολία στη σύλληψη αντικειμένων

Η φλεγμονή περιορίζει τη φυσιολογική ολίσθηση του τένοντα, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται το κράτημα ή η σταθερότητα αντικειμένων, κάτι που θυμίζει — και πολλές φορές συγχέεται με — το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.

Διάγνωση και αντιμετώπιση της τενοντοελυτρίτιδας

Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην κλινική εξέταση. 

Ο γιατρός ελέγχει την ευαισθησία κατά μήκος του τένοντα και την ύπαρξη οιδήματος ή περιορισμένης κίνησης. 

Σε περιπτώσεις τενοντοελυτρίτιδας De Quervain, εφαρμόζεται η δοκιμασία Finkelstein, όπου η κάμψη του αντίχειρα μέσα στη γροθιά προκαλεί έντονο πόνο.

Η απεικονιστική επιβεβαίωση γίνεται με υπέρηχο μαλακών μορίων, που δείχνει τη φλεγμονή και το πάχος του τένοντα και του ελύτρου. 

Είναι ανώδυνος, γρήγορος και εξαιρετικά αξιόπιστος. 

Σε πιο σύνθετες ή χρόνιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί μαγνητική τομογραφία.

Ο υπέρηχος για παθήσεις μυοσκελετικού αποτελεί βασικό εργαλείο για την πρώιμη και ακριβή διάγνωση.

Συντηρητική θεραπεία

tenontoelitritida therapeia

Η αρχική αντιμετώπιση είναι σχεδόν πάντα συντηρητική και περιλαμβάνει:

  • Ανάπαυση και χρήση νάρθηκα για περιορισμό των κινήσεων.
  • Αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
  • Τοπικές εγχύσεις με κορτικοστεροειδή σε επίμονες περιπτώσεις.
  • Φυσικοθεραπεία για αποκατάσταση της κινητικότητας.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Η επέμβαση προτείνεται όταν η συντηρητική θεραπεία αποτύχει ή τα συμπτώματα επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πρόκειται για απλή αποσυμπίεση του ελύτρου, με μικρή τομή, που επιτρέπει στον τένοντα να κινηθεί ξανά ελεύθερα. 

Η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες είναι σταδιακή και σχετικά σύντομη.

Η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική προσφέρει εξαιρετικά αισθητικά και λειτουργικά αποτελέσματα, με ελάχιστο χρόνο αποκατάστασης.

Πρόληψη

Η τενοντοελυτρίτιδα συχνά σχετίζεται με συνήθειες και κινήσεις που επαναλαμβάνονται καθημερινά. 

Με μικρές αλλαγές, μπορείς να μειώσεις σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισής της:

  • Σωστό εργονομικό περιβάλλον: Χρησιμοποίησε κατάλληλη στήριξη στον καρπό, ειδικά αν εργάζεσαι πολλές ώρες σε υπολογιστή ή σε γραφείο. Ρύθμισε το ύψος του ποντικιού, του πληκτρολογίου και της καρέκλας σου.
  • Αποφυγή επαναλαμβανόμενων κινήσεων: Κάνε συχνά διαλείμματα και προσπάθησε να εναλλάσσεις χέρι ή κίνηση σε χειρωνακτικές εργασίες ή κατά την άθληση.
  • Έγκαιρη παρέμβαση σε ήπιο πόνο: Αν νιώσεις πόνο, δυσκαμψία ή μικρή ενόχληση στον καρπό ή στα δάκτυλα, μη συνεχίσεις “μέχρι να περάσει”. Η έγκαιρη ξεκούραση ή ιατρική εκτίμηση προλαμβάνει τη φλεγμονή.

Η πρόληψη είναι ουσιαστικά θέμα συνήθειας — και η παρατήρηση των πρώτων σημάτων είναι το πρώτο βήμα για να αποφύγεις έναν επώδυνο κύκλο υποτροπών.

Συχνές Ερωτήσεις

1. Ποια είναι η διαφορά τενοντοελυτρίτιδας και τενοντίτιδας;

Η τενοντοελυτρίτιδα επηρεάζει τόσο τον τένοντα όσο και το έλυτρό του, προκαλώντας περισσότερη τριβή και δυσκαμψία. Αντίθετα, η τενοντίτιδα αφορά μόνο τον τένοντα.

2. Η τενοντοελυτρίτιδα εμφανίζεται μόνο στον καρπό;

Όχι. Αν και πιο συχνή στον αντίχειρα και τον καρπό, μπορεί να εμφανιστεί και στα δάκτυλα (ως σκανδαλώδες δάκτυλο), στον αστράγαλο ή και στον αγκώνα.

3. Πρέπει να κάνω χειρουργείο;

Η πλειονότητα των περιστατικών αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Χειρουργική αποσυμπίεση προτείνεται μόνο σε χρόνιες ή ανθεκτικές περιπτώσεις.

4. Βοηθάει η φυσικοθεραπεία στην αποκατάσταση;

Ναι, ειδικές ασκήσεις και τεχνικές φυσικοθεραπείας βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής, στη βελτίωση της κίνησης και στην πρόληψη υποτροπών.

5. Μπορώ να συνεχίσω τη δουλειά μου με τενοντοελυτρίτιδα;

Εξαρτάται από το στάδιο της φλεγμονής. Σε ήπια μορφή, με ξεκούραση και προσαρμογές μπορείς. Σε πιο προχωρημένα στάδια, χρειάζεται προσωρινή αποφόρτιση.

Επιπλέον Πηγές:

Tendinitis – Mayo Clinic

What Is Tendinitis? – Healthline

Ορθοπαιδικός Χειρουργός - Αθλητίατρος

Ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος είναι Ορθοπαιδικός Χειρουργός με εξειδίκευση στη χειρουργική ώμου και γόνατος, τις αθλητικές κακώσεις και τις ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες. Διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στη Γλυφάδα και είναι ιατρός της Γ' Ορθοπαιδικής Κλινικής του ΥΓΕΙΑ.