Μάθε τα αίτια και τα συμπτώματα της τενοντίτιδας και πως μπορεί η διατροφή να βοηθήσει στη θεραπεία της.
Απο τον ορθοπαιδικό χειρουργό Παναγιώτη Παπαδόπουλο και τον διαιτολόγο Πάρη Παπαχρήστο.
Οι τένοντες είναι τα τελικά τμήματα των μυών που αγκιστρώνουν πάνω στα οστά του ανθρώπινου σώματος. Αποτελούνται από ισχυρό ινώδη ιστό και έχουν μεγάλη αντοχή. Έτσι όταν ο μυς συσπάται δια μέσου των τενόντων γίνεται η κίνηση του οστού.
Με τον όρο τενοντίτιδα ή τενοντοπάθεια αναφερόμαστε στις παθήσεις των τενόντων που κυμαίνονται από έναν οξύ τραυματισμό ή ρήξη εώς μία χρόνια καταπόνηση και φλεγμονή.
Η τενοντίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σημείο του σώματος μας ενώ οι πιο συχνές περιοχές είναι ο ώμος, ο καρπός, το γόνατο, ο αγκώνας, το ισχίο και η άρθρωση της ποδοκνημικής.
Ποια είναι τα αίτια της τενοντίτιδας;
- Οξύς τραυματισμός. Είναι το συνηθέστερο αίτιο και συμβαίνει μετά από μία έντονη αθλητική δραστηριότητα ή μία απότομη κίνηση που μπορούμε να κάνουμε.
- Σύνδρομο υπέρχρησης. Εμφανίζεται όταν επαναλαμβάνουμε τις ίδιες κινήσεις πολλές φορές χωρίς διαλείμματα και ο τένοντας παθαίνει φλεγμονή και μικροτραυματισμούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι τενοντίτιδες του καρπού λόγω πολύωρης χρήσης υπολογιστή.
- Ιστορικό καταπόνησης. Εδώ κυρίως αναφερόμαστε σε ανθρώπους με έντονη χειρωνακτική και βαριά εργασία που μελλοντικά εμφανίζουν πολύ συχνά ευαισθησία στους τένοντες τους.
- Ρευματοπάθειες όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλα αυτοάνοσα νοσήματα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της τενοντίτιδας;
Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ο πόνος μετά από επαναλαμβανόμενη κίνηση. Κατά τη διάρκεια της νύχτας συνήθως υπάρχει επιδείνωση ενώ μπορεί να εμφανιστεί οίδημα και φλεγμονή στην περιοχή.
Για παράδειγμα η τενοντίτιδα ώμου περιορίζει τον ασθενή να σηκώσει το χέρι του ψηλά, ενώ οι τενοντίτιδες των κάτω άκρων οδηγούν σε δυσχερή βάδιση.
Διάγνωση και θεραπεία
Η κλινική εξέταση από τον ειδικό Ορθοπαιδικό και οι συμπληρωματικές απεικονιστικές εξετάσεις αν χρειαστούν (όπως η μαγνητική τομογραφία) θα θέσουν τη διάγνωση της τενοντίτιδας.
Αρχικά θα πρέπει να γίνει διαχωρισμός αν πρόκειται για μια απλή μορφή ή αν έχει επέλθει και σοβαρότερος τραυματισμός όπως η ρήξη του τένοντα.
Τα πρώτα μέσα ανακούφισης περιλαμβάνουν:
- Τροποποίηση και αποφυγή επώδυνων δραστηριοτήτων
- Παγοθεραπεία και εναλλαγές με θερμά επιθέματα
- Χρήση νάρθηκα
- Αντιφλεγμονώδης αγωγή
- Εγχύσεις βιολογικών παραγόντων ή κορτικοστεροειδών διαλυμάτων
- Φυσικοθεραπείες
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι ασθενείς ανταποκρίνονται καλά στη συντηρητική θεραπεία. Σε εμμένουσες καταστάσεις ή όπου αποτυγχάνει η συντηρητική αντιμετώπιση προτείνονται χειρουργικές τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας όπως η αρθροσκόπηση ως τελική και οριστική λύση.
Διατροφική αντιμετώπιση της τενοντίτιδας
Μέχρι σήμερα, ερευνητικά δεδομένα σχετικά με την διατροφική αντιμετώπιση της τενοντίτιδας είναι ελάχιστα. Ωστόσο, φαίνεται ότι οι ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες μπορούν να συμβάλλουν στη θεραπεία της.
Πιο συγκεκριμένα, μία κατάλληλα σχεδιασμένη διατροφή πλούσια σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά με αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση φαίνεται να είναι ευεργετική για τη μείωση των δυσάρεστων συμπτωμάτων της τενοντίτιδας.
Παρακάτω, ακολουθούν τα βασικά θρεπτικά συστατικά που παρουσιάζουν τα περισσότερα οφέλη:
Πρωτεΐνες
Οι πρωτεΐνες συμβάλλουν στην επιδιόρθωση των ιστών, καθώς και στη μείωση του αισθήματος του πόνου και της κόπωσης. Οι πρωτεΐνες αποτελούνται από αμινοξέα.
Υπάρχουν 20 αμινοξέα στη φύση, εκ των οποίων τα 9 θεωρούνται απαραίτητα και πρέπει να τα λάβεις από τη διατροφή σου, καθώς δεν τα συνθέτει ο οργανισμός από μόνος του.
Η πρωτεΐνη ζωικής προέλευσης περιέχει και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα σε επαρκείς ποσότητες. Τα φυτικά τρόφιμα περιέχουν επίσης και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα — ωστόσο, εκτός από μερικές εξαιρέσεις, τα περισσότερα προσφέρουν, συνήθως, μια περιορισμένη ποσότητα τουλάχιστον ενός από αυτά.
Ενδεικτικές πηγές πρωτεϊνών:
- Κοτόπουλο
- Κρέας
- Ψάρι
- Γαλακτοκομικά
- Αυγά
- Όσπρια
- Ξηροί καρποί & σπόροι
Βιταμίνη C
Η βιταμίνη C είναι ένα από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά συστατικά. Συμμετέχει, επίσης, στη σύνθεση του κολλαγόνου και των πρωτεογλυκανών.
Και τα δύο αυτά είδη πρωτεϊνών βοηθούν στη διατήρηση της ελαστικότητας και της ομαλής λειτουργία των αρθρώσεων, μειώνοντας τον κίνδυνο για σχηματισμό φλεγμονών.
Σε ποια τρόφιμα βρίσκεται;
- Φρούτα και κυρίως τα εσπεριδοειδή, όπως το πορτοκάλι και το λεμόνι, το ακτινίδιο, η φράουλα
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
- Ντομάτα
- Πιπεριά
- Γλυκοπατάτα
Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος είναι ένα από τα μέταλλα που βοηθά στην ανάπτυξη και την επισκευή των ιστών.
Σε ποια τρόφιμα τον συναντάμε;
- Κρέας & κοτόπουλο
- Οστρακοειδή
- Γαλακτοκομικά προϊόντα
- Όσπρια
- Ξηροί καρποί
- Δημητριακά ολικής αλέσης
Ω-3 λιπαρά οξέα
Τα ω-3 λιπαρά οξέα ανήκουν στα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και αναφέρονται και ως «απαραίτητα», καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός στερείται των ενζύμων που απαιτούνται για την παραγωγή τους και πρέπει να λαμβάνονται μέσω της διατροφής.
Έχουν συνδεθεί με πολλές ευεργετικές δράσεις για τον ανθρώπινο οργανισμό, μια εκ των οποίων είναι η μείωση της φλεγμονής.
Ποιες είναι οι πηγές τους;
- Λιπαρά ψάρια (π.χ. σαρδέλες, σκουμπρί, σολομός)
- Καρύδια
- Λιναρόσπορος
- Οστρακοειδή
- Ιχθυέλαια
- Σπόροι chia
Κουρκουμίνη
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνητικών μελετών η κουρκουμίνη έχει ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.
Η κουρκουμίνη αποτελεί το βασικό συστατικό του κουρκουμά. Φαίνεται πως συμβάλλει στον περιορισμό της φλεγμονής και ρυθμίζει την κυτταρική ανάπτυξη και την απόπτωση.
Πώς θα την καταναλώσεις;
Για να αυξήσεις την κατανάλωση κουρκουμίνης πρόσθεσε κουρκουμά στη μαγειρική σου. Πέρα από τα οφέλη που θα λάβεις, με τον τρόπο αυτό θα ενισχύσεις τη γεύση και το χρώμα των πιάτων σου.
Κάλιο & μαγνήσιο
Το κάλιο και το μαγνήσιο μπορούν να επιταχύνουν την επούλωση, να βοηθήσουν στην αποκατάσταση των μυών, να βελτιώσουν την κυκλοφορία και να προάγουν τη χαλάρωση. Θα τα βρεις σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, θαλασσινά και ολικής άλεσης δημητριακά.
Τι χρειάζεται να αποφύγεις;
Ορισμένες διατροφικές συνήθειες μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα φλεγμονής στο σω΄μα. Είναι καλό να αποφεύγεις τροφές και ροφήματα με προφλεγμονώδη δράση, όπως:
- Αλκοόλ & σακχαρούχα αναψυκτικά
- Επεξεργασμένα δημητριακά, όπως το λευκό ψωμί και τα λευκά ζυμαρικά
- Κόκκινο & επεξεργασμένο κρέας
- Τηγανιτά τρόφιμα
- Επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως πατατάκια, γλυκά & αλμυρά αρτοπαρασκευάσματα
Τι να κρατήσεις
Η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης και θρεπτικής διατροφής μπορεί να συμβάλει στη γρήγορη αποκατάσταση και αντιμετώπιση της τενοντίτιδας. Η ποικιλία είναι το κλειδί για να λαμβάνεις όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα σου για να διατηρήσει τη σωματική και πνευματική ευεξία!
Το άρθρο επιμελήθηκαν ο ορθοπαιδικός χειρουργός Παναγιώτης Παπαδόπουλος και ο διαιτολόγος Πάρης Παπαχρήστος.